Шомилшавии нуҳ объекти таърихию фарҳангии Тоҷикистон ба феҳристи пешакии ҷаҳонии ЮНЕСКО
Нуҳ объекти таърихию фарҳангии долони «Зарафшон-Қайроққум» расман ба Феҳристи пешакии ҷаҳонии ЮНЕСКО ворид карда шуданд. Ин обеъектҳо, аз қабили «Панҷакенти Қадима», «Шаҳраки Санҷаршоҳ», «Шаҳраки Ҳисорак», «Гардани Ҳисор», «Қалъаи Муғ», «Қум», «Тали Хамтуда», низоми обёрикунии «Токсанкорез» ва Мақбараи «Хоҷа Муҳаммади Башоро» мебошанд.
Тавре ки аз маркази матбуоти Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон иттилоъ доданд, объекти таърихию фарҳангии долони «Зарафшон-Қайроққум» аз ҷониби ЮНЕСКО аз нигоҳи техникӣ дуруст ва комил арзёбӣ шудааст. Ин ёдгориҳо солҳои зиёд аз ҷониби муҳаққиқону бостоншиносони ватаниву хориҷӣ таҳқиқу кашф ва ҳафриёт гардидаанд.
Аз ҷониби мутахассисони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон, Вазорати корҳои хориҷӣ ва Комиссияи миллӣ оид ба корҳои ЮНЕСКО дар Тоҷикистон парвандаҳои номинавии ёдгориҳои таърихию фарҳангии мазкур таҳия ва такмил гардида, ба идораи СММ оид ба масъалаҳои илм, маориф ва фарҳанги ЮНЕСКО барои ворид намудан ба феҳристи ҷаҳонӣ ирсол карда шуданд.
Ба гуфти ҳамоҳангсози миллӣ оид ба масъалаҳои фарҳанги моддӣ дар ЮНЕСКО Мирзошариф Абдусаломов, «дар сатҳи Созмони Милали Муттаҳид пазируфта ва эътироф шудани мероси таърихию фарҳангии миллати тоҷик кори саҳлу сода ва амри тасодуфӣ нест. Ин дарвоқеъ эътирофи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун кишвари соҳибфарҳангу соҳибтамаддун, соҳиби таърихи зиёда аз 5500-сола ва шаҳрсозу давлатдор аз ҷониби ҷомеаи ҷаҳонӣ мебошад».
Мавсуф зикр намуд, ки то имрӯз бо дастуру супоришҳои Сарвари давлат, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоту идораҳои дахлдори соҳавӣ ҷиҳати дар сатҳи ҷаҳонӣ муаррифӣ кардани мероси таърихию фарҳангӣ корҳои назаррасро ба анҷом расонидаанд.
Бояд гуфт, ки дар долонҳои хатсайрҳои Шоҳроҳи бузурги таърихии «Абрешим», ки тавассути мамлакати мо мегузаранд, объектҳои таърихию фарҳангии сатҳи байналмилалӣ мавҷуданд. Аз ҷумла, ба долони «Зарафшон-Қайроққум» 9 адад объектҳои таърихию фарҳангӣ шомил мешаванд. Корҳои мукаммалгардонии номинаҳои мазкур аз ҷониби мутахассисону кормандони соҳа мунтазам ҷараён доранд. Инчунин барои тармиму барқарорнамоӣ, ба талаботи ЮНЕСКО ҷавобгӯ намудани объектҳои таърихию фарҳангӣ ва ба Феҳристи асосӣ шомил намудани ин ёдгориҳо вазорату идораҳои ваколатдор тибқи барномаҳои давлатӣ ва дигар супоришҳои дахлдор корҳои назаррас ба анҷом расонида истодаанд.
